Friday 23 August 2013

Η δικτατορία του φωτός

Οσο εντυπωσιακή και αν είναι η χιλιοτραγουδισμένη κόκκινη πανσέληνος του Αυγούστου -η προχθεσινή, μάλιστα, ανήκε στην κατηγορία των λεγόμενων «μπλε» φεγγαριών, αφού επρόκειτο για την τρίτη από τις τέσσερις πανσελήνους μιας εποχής σε μια χρονιά με 13 σεληνιακούς κύκλους-, για τους αστρονόμους η σελήνη αποτελούσε ανέκαθεν ένα είδος... φωτορρύπανσης, καθώς η λάμψη της «έσβηνε» τα αστέρια και τα υπόλοιπα ουράνια σώματα, εμποδίζοντας τις αστρονομικές παρατηρήσεις.

Στις μέρες μας, βέβαια, όσοι απολαμβάνουν να περνούν τις καλοκαιρινές νύχτες κοιτάζοντας το νυχτερινό ουρανό, έχουν πολύ περισσότερα εμπόδια να αντιμετωπίσουν.

Ακόμα και έξω από τα όρια των σχεδόν πάντοτε υπερβολικά φωταγωγημένων πόλεων -όρια που έχουν διευρυνθεί ανεξέλεγκτα τις τελευταίες δεκαετίες-, τα πραγματικά σκοτεινά σημεία περιορίζονται στις πιο απομακρυσμένες περιοχές, τα αραιοκατοικημένα νησιά και τις κορυφές των βουνών.

Το καλοκαίρι, το πρόβλημα γίνεται ακόμα εντονότερο, όχι μόνο επειδή μεγάλο μέρος του αστικού πληθυσμού μετακινείται προς την ύπαιθρο, αλλά εξαιτίας της ιδιαίτερα διαδεδομένης συνήθειας των κατοίκων της πόλης να μεταφέρουν τη φωτορρύπανση και στους τόπους των διακοπών τους.

Ετσι, οι εξοχικές κατοικίες εξοπλίζονται με προβολείς, που ενίοτε δεν φωτίζουν καν τα ίδια τα σπίτια, αλλά τους δρόμους, τα γειτονικά οικόπεδα ή τις παραλίες, κατά κανόνα με πρόσχημα την προστασία από επίδοξους διαρρήκτες, ενώ ακόμα και «φυσιολάτρες» κατασκηνωτές κουβαλούν μαζί τους φωτιστικά δυσανάλογα μεγάλης ισχύος, με αποτέλεσμα να διαταράσσουν όχι μόνο τις παρατηρήσεις των ερασιτεχνών αστρονόμων, αλλά και τη ζωή της πανίδας κάθε περιοχής.

Μολονότι η Ελλάδα δεν βρίσκεται στις πρώτες θέσεις των χωρών με την υψηλότερη φωτορρύπανση, αυτό μάλλον οφείλεται περισσότερο στο κόστος του ηλεκτρικού ρεύματος και λιγότερο στην ανύπαρκτη σχετική νομοθεσία ή την περιβαλλοντική συνείδηση των κατοίκων της.

Ισως η μόνη αντίφαση έγκειται στο ότι τα πλήθη, που συρρέουν μαζικά στις εκδηλώσεις για την αυγουστιάτικη πανσέληνο, τον υπόλοιπο χρόνο προτιμούν τους λαμπτήρες από το φως των αστεριών.

Κείμενο: Χριστίνα Σανούδου
Copyright:www.kathimerini.gr