Όταν οι συμβάσεις απειλούν τον πολιτισμό...

Η ενασχόληση με τον πολιτισμό ίσως μοιάζει πολυτέλεια σε μια εποχή ένδειας και αγωνίας για το μέλλον. Ωστόσο, η πολιτιστική κληρονομιά της Ελλάδας παραμένει ένας από τους σημαντικότερους πόλους προσέλκυσης επισκεπτών από το εξωτερικό, ενώ συνιστά και μιας μορφής υπενθύμιση ότι αργά ή γρήγορα θα ξανάρθουν καλύτερες μέρες.

Εδώ και χρόνια, τα σημαντικά κενά και τα ανεπίλυτα προβλήματα στο υπουργείο Πολιτισμού και Τουρισμού εξακολουθούν να θέτουν σε κίνδυνο τις αρχαιότητες και να δυσχεραινόμουν την παροχή υπηρεσιών προς τον πολίτη, είτε πρόκειται για ανασκαφές και απαλλοτριώσεις οικοπέδων, είτε για τη σωστή λειτουργία μουσείων και αρχαιολογικών χώρων. Την ίδια ώρα, οι συμβασιούχοι του ΥΠ.ΠΟ.Τ., οι οποίοι παραδοσιακά αποτελούν και το μεγαλύτερο μέρος του προσωπικού του υπουργείου, εξακολουθούν να διεκδικούν την άρση του περιορισμού του 24μήνου- γνωστού και ως “νόμος Παυλόπουλου”.

Εξαιτίας της αμφιλεγόμενης νομοθετικής ρύθμισης, εργαζόμενοι με εμπειρία, τεχνογνωσία και αγάπη για το αντικείμενο τους, χάνουν τη δυνατότητα να εργαστούν ξανά στο υπουργείο μόνο και μόνο επειδή έχουν συμπληρώσει 24 μήνες απασχόλησης. Πολλοί από αυτούς αδυνατούν να εργαστούν αλλού, αφού ορισμένες ειδικότητες- όπως των αρχαιολόγων και των εξειδικευμένων εργατοτεχνιτών-, έχουν ελάχιστη ή μηδαμινή απορρόφηση στον ιδιωτικό τομέα. Μολονότι έχει εδώ και αρκετό καιρό αναγνωριστεί από την πολιτική ηγεσία, το ζήτημα δεν έχει ακόμα επιλυθεί, ενώ η σχετική τροπολογία, η οποία είχε αρχικά ενταχθεί στο πρόσφατο πολυνομοσχέδιο του ΥΠ.ΠΟ.Τ., τελικά αφαιρέθηκε πριν την ψήφιση του τον περασμένο Σεπτέμβριο.

Πινγκ πονγκ ευθυνών

“Με παρέμβαση του ίδιου του υπουργού εσωτερικών, κ. Ραγκούση, αποσύρθηκε το άρθρο και δεσμεύτηκε ο ίδιος ο Ραγκούσης να το επιλύσει” υπογραμμίζει ο Πανγιώτης Κουτής, πρόεδρος του Συλλόγου Εκτάκτων Αρχαιολόγων. “Εμείς είμαστε σε επαφή και ουσιαστικά δεν έχει γίνει τίποτα, διότι ο Ραγκούσης είναι πολυάσχολος, οπότε έχει μείνει πίσω το θέμα”, προσθέτει.

Ιδιαίτερα αποκαλυπτικές ήταν οι απαντήσεις των υπουργείων Πολιτισμού και Εσωτερικών στις επίκαιρες ερωτήσεις, που κατέθεσε στη Βουλή το Νοέμβριο ο Βουλευτής Λακωνίας, Γρηγόρης Αποστολάκος. “Το καθ’ ύλην αρμόδιο Υπουργείο Εσωτερικών, Αποκέντρωσης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης, όπως μας έχει ενημερώσει, μελετά συνολικά το ζήτημα των περιορισμών που τίθενται για τις συμβάσεις ορισμένου χρόνου και τα προβλήματα που αυτοί δημιουργούν, και προτίθεται να προβεί σε μία συνολική αντιμετώπισή του” σημείωσε ο υφυπουργός Πολιτισμού και Τουρισμού, Γιώργος Νικητιάδης.

Λίγες μέρες νωρίτερα, ο υφυπουργός Εσωτερικών, Γιώργος Ντόλιος, είχε αναφέρει ότι “η πρωτοβουλία νομοθετικής ρύθμισης για εξαίρεση εξειδικευμένων ειδικοτήτων εργαζομένων του Υπουργείου Πολιτισμού και Τουρισμού από τους ανωτέρω περιορισμούς (24 μήνες) ανήκει στον Υπουργό Πολιτισμού και Τουρισμού”. Κατόπιν τούτου, ο κ. Αποστολάκος υποστήριξε ότι “ο ένας Υπουργός ρίχνει το μπαλάκι στον άλλον και κανείς δεν δίνει λύση”. Απ' την πλευρά τους, οι εκπρόσωποι των συμβασιούχων κάνουν λόγο για “πινγκ πονγκ ευθυνών”.

Υπολειτουργούν εφορείες και αρχαιολογικοί χώροι

Στο μεταξύ, πολλές υπηρεσίες του ΥΠ.ΠΟ.Τ. εξακολουθούν να λειτουργούν μόνο χάρη στους συμβασιούχους ή υπαλλήλους, των οποίων οι συμβάσεις έχουν λήξει αλλά εξακολουθούν να εργάζονται με προσωρινές δικαστικές αποφάσεις. Καθώς όλο και περισσότερες συμβάσεις λήγουν, το πρόβλημα υποστελέχωσης Εφορειών Αρχαιοτήτων, μουσείων κ.τ.λ εντείνεται.

Για παράδειγμα, στην ΛΓ' ΕΠΚΑ το οργανόγραμμα προβλέπει “14 μόνιμους αρχαιολόγους και υπάρχουν μόνο δύο. Στην 18η ΕΒΑ υπάρχει μόνο η προϊσταμένη, η οποία τελεί υπό παραίτηση, και δύο συμβασιούχοι, οι συμβάσεις των οποίων λήγουν στις 31 Δεκεμβρίου” υπογραμμίζει ο Άρης Βάσιος, πρόεδρος του Συλλόγου Εργαζομένων Αρχαιολογίας Άρτας-Πρέβεζας. “Στην ΒΔ Ελλάδα απομακρύνθηκαν τον τελευταίο χρόνο τουλάχιστον 500 άνθρωποι. Μιλάμε για επιστημονικό προσωπικό και εργατοτεχνίτες”, συνεχίζει, διευκρινίζοντας ότι η Εφορεία Αρχαιοτήτων της Πρέβεζας δεν διαθέτει πια ούτε λογιστή.

Εξίσου μεγάλες είναι οι ελλείψεις στον κλάδο των συντηρητών αρχαιοτήτων. “Το τακτικό προσωπικό της κατηγορίας συντηρητών αρχαιοτήτων και έργων τέχνης που απασχολείται μέχρι σήμερα είναι ελάχιστο. Συγκεκριμένα, έχουν 79 θέσεις τακτικού προσωπικού έναντι των 600 θέσεων που προβλέπει ο Οργανισμός του ΥΠ.ΠΟ.” αναφέρεται σε ανακοίνωση του Συλλόγου Συντηρητών Αρχαιοτήτων και Έργων Τέχνης Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης. Η πρόεδρος του Σωματείου, Ειρήνη Καρπάθιου, επισημαίνει ότι μόλις το 20% των συντηρητών του υπουργείου είναι μόνιμο προσωπικό. Και η κατάσταση αναμένεται να επιδεινωθεί όταν αρχίσουν τα έργα του ΈΣΠΑ “τα οποία μάλλον λόγω έλλειψης ρευστού δεν ξεκινούν εύκολα”, προσθέτει.

Παρόμοια προβλήματα αντιμετωπίζουν και οι φύλακες αρχαιοτήτων. “Γύρω στα 150 άτομα δουλεύουν ακόμα και 200 έχουν απολυθεί. Οι τελευταίοι που δουλεύουν είναι απλήρωτοι από τον Οκτώβριο του 2008” διευκρινίζει η Λένα Πάνου, πρόεδρος Συλλόγου των Ειδικευμένων Φυλάκων Μουσείων και Αρχαιολογικών χώρων. Άλλοι 300 απολύθηκαν στις 31 Οκτωβρίου- πρόκειται για τους εργαζόμενους της τροπολογίας Σαμαρά, που παραιτήθηκαν από παλαιότερες θετικές δικαστικές αποφάσεις προκειμένου να ανανεώσουν τις συμβάσεις τους για δύο χρόνια και να εισπράξουν τα δεδουλευμένα οκτώ μηνών. Και αυτό όταν οι κενές θέσεις φυλακτικού προσωπικού φύλαξης ξεπερνούν τις 2000, σύμφωνα με την κ. Πάνου. Σημειωτέον ότι ο νόμος για την εξόφληση των οφειλών προς τους απλήρωτους συμβασιούχους έχει ψηφιστεί από το Σεπτέμβριο, όμως η αποπληρωμή δεν έχει ακόμα ολοκληρωθεί.

Θεωρητικά, οι εργαζόμενοι έχουν τη δυνατότητα να διεκδικήσουν μόνιμες θέσεις μέσω ΑΣΕΠ ή άλλων διαδικασιών, όμως τα μέτρα για τη μείωση δαπανών στο δημόσιο καθιστούν αυτό το σενάριο μάλλον απίθανο. “Σχετικό αίτημα του ΥΠ.ΠΟ.Τ. για την έγκριση πρόσληψης προσωπικού διαφόρων ειδικοτήτων για την κάλυψη κενών οργανικών θέσεων στις Εφορείες Αρχαιοτήτων...δεν θα ικανοποιηθεί λόγω μη πρόβλεψης πιστώσεων στον προϋπολογισμό του ΥΠ.ΠΟ.Τ.” αναφέρεται χαρακτηριστικά στην απάντηση του υπουργείου Εσωτερικών προς τον κ. Αποστολάκο. Με αυτά τα δεδομένα, οι συμβασιούχοι του ΥΠ.ΠΟ.Τ σχεδιάζουν νέες κινητοποιήσεις για το άμεσο μέλλον, ελπίζοντας ότι κάποια στιγμή τα αιτήματα τους θα εισακουστούν.

Απαντήσεις ζητούν και οι συμβασιούχοι της ΕΡΤ

 Σοβαρά προβλήματα αντιμετωπίζουν και οι 1047 συμβασιούχοι της ΕΡΤ, οι συμβάσεις των οποίων έληξαν τον περασμένο Ιούλιο. Δεδομένου ότι δούλευαν με δελτία παροχής υπηρεσιών, οι δημοσιογράφοι, τεχνικοί και διοικητικοί δεν δικαιούνται ούτε επίδομα ανεργίας. “Ζητούμε μια ξεκάθαρη απάντηση από την Διοίκηση της ΕΡΤ. Πότε θα επιστρέψουμε στις δουλειές μας;” σημειώνουν σε ανακοίνωση τους. Απλήρωτοι παραμένουν εδώ και ένα χρόνο και οι εργαζόμενοι στο περσινού Κινηματογραφικό Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης, οι οποίοι την περασμένη εβδομάδα συμμετείχαν σε συγκέντρωση διαμαρτυρίας έξω από την τελετή έναρξης του φετινού Φεστιβάλ.




Κείμενο: Χριστίνα Σανούδου