Wednesday 17 March 2010

Ιδιοφυής πλεκτάνη ή επιστημονικό λάθος; Οι συνωμοσιολόγοι της κλιματικής αλλαγής

Τι κι αν μερικοί από τους πιο καταξιωμένους επιστήμονες της εποχής μας κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου για το μέλλον του πλανήτη; Από καχυποψία, σκεπτικισμό ή καθαρή ιδιοτέλεια, ορισμένοι εξακολουθούν να αμφισβητούν τον κίνδυνο της κλιματικής αλλαγής. Όσο οι οπαδοί του πράσινου κινήματος αυξάνονται, τόσο εντείνονται και οι προσπάθειες των “αιρετικών” να μας πείσουν ότι έχουμε πέσει θύματα μιας ιδιοφυούς πλεκτάνης, στην οποία συμμετέχουν έγκριτοι ακαδημαϊκοί, αρχηγοί κρατών, περιβαλλοντικές οργανώσεις και φυσικά τα ΜΜΕ.

Οι αμφισβητίες χωρίζονται σε τρεις βασικές κατηγορίες: Μία μικρή αλλά επίμονη μειοψηφία θεωρεί ότι ακόμα και τα αποτελέσματα των επιστημονικών μελετών στο ζήτημα της κλιματικής αλλαγής είναι παραποιημένα- ότι δηλαδή η θερμοκρασία της ατμόσφαιρας δεν αυξάνεται πραγματικά. “Δεν υφίσταται επιστημονική ομοφωνία σχετικά με τις αιτίες, τα αποτελέσματα ή τη μελλοντική εξέλιξη της κλιματικής αλλαγής” υποστηρίζουν οι James Taylor και Joseph Bast του Ινστιτούτου Heartland, το οποίο προωθεί την υιοθέτηση της “κοινής λογικής” στην οικολογία. Ακόμα και “οι αναφορές του ΙPCC είναι αναξιόπιστες, αφού υπόκεινται σε πολιτικές σκοπιμότητες”, προσθέτουν, κατηγορώντας τους οικολόγους ότι εναντιώνονται “στις πολυεθνικές εταιρίες και γενικότερα την ελεύθερη αγορά”.

Τα επίπεδα διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα είναι μόλις 40% πιο υψηλά από αυτά της προ-βιομηχανικής εποχής” αναφέρει ο δρ. Patrick Michaels, τέως πρόεδρος του αμερικανικού Συλλόγου Κρατικών Κλιματολόγων και ένας από τους πρωταγωνιστές του ντοκιμαντέρ “ The Great Global Warming Swindle” (“Η μεγάλη απάτη της πλανητικής υπερθέρμανσης”), στην ιστοσελίδα του Ινστιτούτου. Σε ανάλογο πνεύμα, ο Timothy F. Ball, πρώην καθηγητής Γεωγραφίας στο Πανεπιστήμιο του Winnipeg, θεωρεί η θερμοκρασία του πλανήτη αυξήθηκε σταδιακά από το 1680 ως το 1940, αλλά τις τελευταίες δεκαετίες έχει αρχίσει να μειώνεται.

Άλλοι αποδέχονται τους αριθμούς, όμως ισχυρίζονται ότι οι μεταβολές δεν οφείλονται στις ανθρώπινες δραστηριότητες των τελευταίων αιώνων, αλλά σε φυσικά φαινόμενα, όπως η αυξημένη ηλιακή δραστηριότητα ή η έκλυση αερίων του θερμοκηπίου από τους ωκεανούς. “Είμαι της άποψης πως η υπερθέρμανση του πλανήτη είναι η μεγαλύτερη φάρσα, που έχει διαπραχθεί ποτέ εις βάρος του αμερικανικού λαού” αναφέρει ο William M. Gray, καθηγητής στο τμήμα Ατμοσφαιρικής Επιστήμης του Πανεπιστημίου του Κολοράντο, σε δημοσίευμα της Washinton Post. “Η κλιματική αλλαγή είναι φυσιολογική και φυσική”, συνεχίζει.

Τις αμφιβολίες του έχει εκφράσει επανειλημμένως και ο Antonino Zichichi, διδάκτωρ πυρηνικής φυσικής στο Πανεπιστήμιο της Μπολόνια και πρόεδρος της Παγκόσμιας Ομοσπονδίας Επιστημόνων. “Δε μπορούμε να αποκλείσουμε το ενδεχόμενο τα κλιματικά φαινόμενα, που παρατηρούμε, να έχουν φυσικά αίτια. Ο άνθρωπος μπορεί να μην έχει ελάχιστη ή καμία σχέση με αυτά” έχει δηλώσει.

Ωστόσο, οι πιο σοβαροί- και επικίνδυνοι- αμφισβητίες αναγνωρίζουν την ύπαρξη της κλιματικής αλλαγής, αλλά δεν θεωρούν ότι μπορούμε ή πρέπει να την περιορίσουμε. Στο βιβλίο τους “Unstoppable Global Warming: Every 1500 Years”, ο φυσικός Fred Singer και ο οικονομολόγος Dennis Avery υποστηρίζουν ότι το φαινόμενο του θερμοκηπίου συντελείται ανά τακτά χρονικά διαστήματα εδώ και εκατομμύρια χρόνια. Συνεπώς, δε μπορούμε να το αποτρέψουμε, παρά μόνο να αξιοποιήσουμε τις υπάρχουσες τεχνολογίες για να καταστήσουμε την αύξηση της θερμοκρασίας ανεκτή, ή και ωφέλιμη.

Μερικά από τα πλεονεκτήματα της υπερθέρμανσης είναι, σύμφωνα με τους δύο συγγραφείς, ότι ευνοεί τις τα δάση και τις καλλιέργειες, ενώ συγχρόνως μας προστατεύει από κρυολογήματα και ιώσεις- προφανώς, στην ανάλυση τους δεν έλαβαν υπόψιν τους τον κίνδυνο ερημοποίησης, που έχει ήδη αρχίσει να πλήττει αρκετές περιοχές του πλανήτη, ή το γεγονός ότι ασθένειες όπως η ελονοσία “θερίζουν” στα θερμά κλίματα.

Στους πιο γνωστούς αμφισβητίες του πλανήτη συγκαταλέγονται αρκετοί πολιτικοί σε υψηλές θέσεις, όπως η Σάρα Πέιλιν, η οποία βρίσκεται στη μαύρη λίστα της Greenpeace εδώ και αρκετά χρόνια. Μεταξύ άλλων, η κυβερνήτης της Αλάσκα έχει προσπαθήσει να μηνύσει την αμερικανική κυβέρνηση, έτσι ώστε η πολική αρκούδα να αποχαρακτηριστεί ως απειλούμενο είδος, και έχει αποκαλύψει ότι θα επιτρέψει της γεωτρήσεις πετρελαίου στη θάλασσα της Αρκτικής όταν λιώσουν οι πάγοι. Σκάνδαλο είχε προκαλέσει δήλωση της- την οποία αργότερα απέσυρε- κατά τη διάρκεια της προεκλογικής της εκστρατείας ως αντιπρόεδρος του υποψηφίου John McCain, ότι δεν καταλογίζει την υπερθέρμανση του πλανήτη στις ανθρώπινες δραστηριότητες.

Φυσικά, η Πέιλιν δεν θα μπορούσε να συναγωνιστεί τον Václav Klaus, πρόεδρο της Τσεχικής Δημοκρατίας και αυτοαποκαλούμενο “σημαντικότερο αρνητή της κλιματικής αλλαγής”. “Η κλιματική αλλαγή δεν είναι αποτέλεσμα ανθρωπίνων συμπεριφορών, αλλά ποικίλων εξωγενών και ενδογενών φυσικών διαδικασιών” πληροφόρησε πρόσφατα το Αμερικανικό Κονγκρέσο. Σε άλλη περίπτωση έχει παρομοιάσει το περιβαλλοντικό κίνημα με τον Κομμουνισμό, ισχυριζόμενος ότι “οι κινδυνολόγοι της κλιματικής αλλαγής, με επικεφαλής τον Αλ Γκορ, απειλούν την ελευθερία μας”. Σε συνέντευξη του στη Fox News είχε δηλώσει ότι η υπερθέρμανση του πλανήτη “είναι μία νέα θρησκεία, όχι επιστήμη”.

Δεν εκπλήσσει το γεγονός ότι πολλοί από τους υποτιθέμενους αμφισβητίες έχουν στενούς δεσμούς με πετρελαιοβιομηχανίες και άλλες ρυπογόνες επιχειρήσεις. Για παράδειγμα, ο καθηγητής Patrick Michaels, αποδείχθηκε ότι είχε λάβει τουλάχιστον 100.000 δολάρια από εταιρίες παραγωγής ηλεκτρισμού, προκειμένου να υπερασπιστεί τη χρήση στερεών καυσίμων. Μετά από πιέσεις περιβαλλοντικών οργανώσεων, ο πολυεθνικός κολοσσός ExxonMobil Foundation αναγκάστηκε να παραδεχτεί ότι έχει χρηματοδοτήσει επιστημονικές έρευνες, που έχουν ως στόχο να ενισχύσουν την αμφισβήτηση της κλιματικής αλλαγής. Μεταξύ άλλων, η ExxonMobil έχει καταβάλει σημαντικά ποσά στο Ινστιτούτο Heartland, τους Fred Singer και Dennis Avery και πολλές ακόμα από τις προαναφερθέντες προσωπικότητες.

Ο κατάλογος με τα ονόματα όσων χαρακτηρίζουν την κλιματική αλλαγή “επιστημονικό λάθος” ή “παγκόσμια συνωμοσία” είναι ήδη αρκετά μακρύς και εμπλουτίζεται συνεχώς. Φαίνεται ότι οι σκεπτικιστές έχουν μεγαλύτερη απήχηση από ότι θα περίμενε κανείς, αφού μια μεγάλη μερίδα της κοινής γνώμης έχει αρχίσει να αμφιβάλλει σχετικά με το αν η κλιματική αλλαγή είναι υπαρκτή απειλή. Ιδιαίτερα αρνητικό αντίκτυπο είχε το πολύ πρόσφατο σκάνδαλο “Climategate”, που προκλήθηκε από τη διαρροή στον Τύπο χιλιάδων προσωπικών emails εργαζομένων του Τμήματος Κλιματικής Έρευνας του βρετανικού Πανεπιστημίου της East Anglia. Οι αμφισβητίες έσπευσαν να το εκμεταλλευτούν, παραθέτοντας μεμονωμένα αποσπάσματα, υπογραμμίζοντας τις όποιες ασυμφωνίες και διαστρεβλώνοντας ότι μπορούσε να διαστρεβλωθεί.

Από έρευνα, που διεξήγαγε η εταιρία Rasmussen αμέσως μετά τη δημοσιοποίηση των ηλεκτρονικών επιστολών- τον περασμένο Νοέμβριο- προέκυψε ότι 59% των Αμερικανών έχει αμφιβολίες σχετικά με την αξιοπιστία του IPCC και των μελετών σχετικά με την κλιματική αλλαγή. Το 35% θεωρεί πολύ πιθανό το ενδεχόμενο οι επιστήμονες να έχουν παραποιήσει τα δεδομένα, ενώ μόλις το 26% τους έχει απόλυτη εμπιστοσύνη. Σύμφωνα με μία άλλη δημοσκόπηση του Ερευνητικού Κέντρου Pew, μόνο το 57% των Αμερικανών πιστεύει με βεβαιότητα ότι η ατμόσφαιρα του πλανήτη θερμαίνεται- ποσοστό που άγγιζε το 77% πριν δύο χρόνια-, ενώ λιγότεροι από τέσσερις στους δέκα ερωτηθέντες αποδίδουν την κλιματική αλλαγή στις ανθρώπινες δραστηριότητες.

Κείμενο - φωτογραφίες: Χριστίνα Σανούδου

No comments:

Post a Comment